Projekt Zdzisława Mączeńskiego

Zdzisław Mączeński urodził się 14 października 1878 r. w Spytkowicach. Uczył się w gimnazjum w Wadowicach. Następnie studiował w latach 1893-1897 na Wydziale Budownictwa Wyższej Szkoły Przemysłowej w Krakowie,. W 1918 r. otrzymał dyplom inżyniera na Wyższej Szkole Technicznej w Wiedniu, a w 1927 r. dyplom inżyniera – architekta na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1897 r. rozpoczął pracę zawodową w biurze restauracji katedry na Wawelu. W latach 1900-1915 pracował w biurze Józefa Dziekońskiego w Warszawie. Od 1906 r. poza uczestnictwem w zespole Józefa Dziekońskiego podjął własną pracę. Ogółem był autorem projektów i realizacji ponad 70 obiektów. Był współzałożycielem i współprojektantem zespołu urbanistycznego Spółdzielnia Profesorów Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej w Warszawie. Działalność dydaktyczną prowadził od 1915 r. do 1950. Nawet w czasie okupacji wykładał na tajnym Wydziale Architektury i w jawnej Wyższej Szkole Technicznej w Warszawie, a po powstaniu warszawskim – na tajnych kursach akademickich w Częstochowie. W 1946 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1948 r. profesorem zwyczajnym. Od 1954 r. kierował Katedrą Budownictwa Ogólnego. Był członkiem PAN. Wydał wiele prac naukowych oraz podręczników akademickich. Był także laureatem wielu konkursów architektonicznych. Otrzymał wiele nagród i odznaczeń, m.in. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. W 1935 został odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury. Zmarł 17 czerwca 1961 r. w Grybowie.


Według Mączeńskiego jego koncepcja gmachu przy Krakowskim Przedmieściu miała następujące założenia:

Rzut perspektywiczny. Narożnik Krakowskiego Przedmieścia i ulicy Królewskiej

Blok ten wraz z blokiem Hotelu Europejskiego tworzy ścianę wschodnią placu Piłsudskiego. Ściana ta powinna być jednolita, a to daje się osiągnąć przez zharmonizowanie tych 2-ch bloków. Hotel Europejski ma od Kr[akowskiego] Przedmieścia 18,80 m, zaś od placu Piłsudskiego 17,50 m, średnio 18,15 m wysokości. Dla bloku F[unduszu] K[waterunku] W[ojskowego] żądana wysokość od Kr[akowskiego] Przedm[ieścia] wynosi 24,00. Z tego wynika, że Hotel Europejski należy podnieść do tej samej wysokości. Zważywszy, że tenże Hotel charakteryzuje podział poziomy na 3 pasy, średnio 6.00 m wysokości, podzielone między sobą gzymsami, przebiegającymi przez całą fasadę, widać, że zupełnie w charakterze architektury Hotelu Europejskiego będzie dodanie mu czwartego pasa, tej co 3 istniejące, wysokości, t.j. zrównanie się z blokiem F[unduszu] K[waterunku] W[ojskowego].

Rzut suteryn w budynku F.K.W.

Po tej linii idąc zaprojektowałem cały blok, jako jedną bryłę. Jednak bryła ta wyraźnie w planie rozbija się na 3 elementy, oddzielone od siebie przejazdami. Każda z tych grup mieści się w granicach istniejących obecnie budynków, tym samym cały projekt może być realizowany stopniowo w miarę usuwania poszczególnych budynków.


Ta koncepcja była trudna do zrealizowania i tym samym nie mogła uzyskać akceptacji władz wojskowych.

zdjęcie Zdzisława Mączeńskiego ze strony tarnowskiekoscioly.pl

Komentarze