Czesław Przybylski

Czas przedstawić autora zrealizowanego projektu budynku Funduszu Kwaterunku Wojskowego na Krakowskim Przedmieściu.

Czesław Przybylski urodził 19 maja 1880 r. w Warszawie, był synem lekarza Czesława i Zofii z Kruszewskich. Ukończył warszawską Szkołę Realną a następnie architekturę na Politechnice Warszawskiej (1900-1904). Naukę kontynuował w Paryżu (Ecole de Beaux Arts) i Karlsruhe (u M. Laeughera), jednocześnie praktykując u lokalnych architektów. Dużo podróżował (Austria, Włochy, Holandia, Hiszpania, Anglia). W 1908 r. wrócił do Warszawy, gdzie zaczął pracę zawodową. 

Tutaj realizował niewielkie zlecenia m.in.: teatr "Oaza" na Bagateli (1909), Galeria Luksemburga przy ul. Senatorskiej (1911), rozbudowa domu przy Mazowieckiej (1911). W czasie I wojny światowej wyjechał do Rosji, m.in. Kijowa. Na początku 1918 r. wrócił do Warszawy. Zaczął prowadzić wykłady na Politechnice Warszawskiej, przerwane w 1920 r. z powodu wojny polsko-bolszewickiej (Przybylski walczył w oddziale artylerii zenitowej - przeciwlotniczej). Po zakończeniu działań wojennych wrócił do pracy dydaktycznej na Politechnice Warszawskiej. Kierował aż do śmierci Katedrą Architektury Monumentalnej, był także krótko dziekanem wydziału architektury (1927-1929). W 1919 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1931 r. profesorem zwyczajnym tej uczelni.

Przybylski na m/s Batory, 1930. Zdjęcie za: muzeumkonstancina.pl

W swojej twórczości Przybylski początkowo nawiązywał do spuścizny historycznej (zwłaszcza do klasycyzmu), uwzględniając jednak zasady funkcjonalności budynku i nowoczesności konstrukcji. Po I wojnie światowej jego budynki uzyskiwały coraz prostsze, minimalistyczne formy przy coraz bardziej monumentalnej skali. 

Wybrane realizacje: 

1. gmach Centralnego Towarzystwa Rolniczego w Warszawie (1912) 

2. gmach Teatru Nowoczesnego w Warszawie (1913) 

3. gmach Teatru Polskiego w Warszawie (1913) 

4. gmach Teatru Narodowego w Warszawie (1920-1924) 

5. gmach Teatru Miejskiego w Kaliszu (1920-1923, realizacja wnętrz do 1936) 

6. gmach Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie (1922) 

7. gmach Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie (1923) 

8. Fabryka Czekolady Fruzińskiego w Warszawie (1928) 

9. Szkoła Przemysłu Graficznego w Warszawie (1928-1935) 

10. Dworzec Główny w Warszawie (1928-1932, realizacja do 1940) 

11. gmachy Wydziału Elektrotechniki i Wydziału Technologii Chemicznej Politechniki Warszawskiej (1929, realizacja do 1934) 

12. gmach Funduszu Kwaterunku Wojskowego (Dom bez Kantów) w Warszawie (1933, realizacja do 1935) 

Przybylski działał aktywnie m.in. w Kole Architektów przy Stowarzyszeniu Techników, w Radzie Sztuk Pięknych przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, Komisji Budowy Biblioteki Jagiellońskiej, Budowy Gmachu Muzeum Narodowego, Odbudowy Zamku Królewskiego na Wawelu, Odbudowy Żelazowej Woli, Opieki nad Grobami Królewskimi w Bazylice Wileńskiej. Brał udział w naradach organizowanych przez Fundusz Kultury Narodowej nad potrzebami sztuk plastycznych oraz współpracował z Zarządem m. st. Warszawy nad uzgodnieniem regulacji Warszawy. Należał do Akademii Nauk Technicznych, Wydziału Konserwatorskiego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, Warszawskiego Koła Architektów. W 1934 r. współtworzył Stowarzyszeni Architektów Rzeczypospolitej Polskiej.

Willa własnego projektu, w której mieszkał Przybylski, Warszawa, ul. Górnośląska

Otrzymał 13 pierwszych nagród uzyskanych w 38 konkursach. Odznaczony został Złotymi Medalami na Międzynarodowych Wystawach w Paryżu (1925) i Budapeszcie oraz w 1919 r. na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu. W 1935 r. został uhonorowany Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury.

Dom letniskowy Przybylskiego na Helu (własnego projektu)

Trzy zdjęcia za: "Architektura i budownictwo" nr 8-9-10 z 1936 r. 

Przybylski zmarł 14 stycznia 1936 r. w Warszawie. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta. 

Żonaty był z Różą z Andryczów, z którą miał synów: Wojciecha i Andrzeja.